Tablo açıklamaları nasıl yazılır?

Antıldığı zaman çok kolay gelen bu konu aslında o kadar da kolay değil. Çünkü bir tablonun açıklamasını yazabilmek için tablonun dilini anlamak lazım. Kısaca hangi semboller neyi gösteriyor, hangi testler için hangi ifadeler kullanılacak bunu bilmek gerekiyor. İlişki ile farklılık testelerini bilmezseniz yazacağınız tablo açıklamaları yanlış olacak. Bu ifadelere sık sık rastlarız. Başlıkta ilişki diyor ama içerikte ilişki yok. Farklılık bulundu diyor ama korelasyon testi kullanılmış.

Bir tablo üzerinden anlatayım. Aşağıdaki tabloda neler görüyorsunuz?

Bu tablonun açıklamasını birlikte yazalım

Öncelikle tabloya atıf yapmamız gerekiyor. Yani cümleye başlarken "Tablo 3'te görüldüğü gibi" veya "Kadınlar...diye başlayıp cümlenin sonunda (Tablo 3) " diye bitirebiliriz.

Tercih sizin. İkisi de olur.

Cümlenin sonundaki yüklemi tercihen dili geçmiş zamanda yazmanızı öneriyorum. Yani "saptandı, belirlendi, bulundu, tespit edildi vb." ifadeler olursa iyi olur. Nasıl başlayıp bitireceğimizi öğrendikten sonra arayı nasıl dolduracağız ona bakalım.

Tabloda hangi istatistikler kullanılmış hemen ona bakıyoruz. Burada X2 kullanılmış. O zaman cümlemiz fark belirlendi, fark bulundu, fark saptandı gibi ifadelerle sonlandırılacak. Tabloda bakmamız gereken bir başka önemli gösterge hangi sonuçlar anlamlı bulunmuş. Burada araştırmacı tablonun altında da gösterdiği gibi anlamlılıkları yıldız (*) ile göstermiş. Tek yıldız 0.05, üç yıldız 0.001 düzeyinde anlamlılığı gösteriyor. Yıldızlar olmasaydı bu kez "< " ve ">" işaretlerine bakacaktık. Küçüktür anlamlı, büyüktür anlamsız demek. Eğer bu işaretler ve yıldızlar yok ise o zaman P değerimize bakacağız. 0.05 den küçük ise yine anlamlı demek. Yani 0.051 ise anlamsız ancak 0.050 ve altında ise anlamlı diyeceğiz. Şimdi bu püf noktalar üzerinden tabloya bakalım.

Burada dört şiddet türünün eğitim durumuna göre dağılımımları arasındaki fark var mı ona bakılmış. Her birinin altında test değerleri ve p değerleri var. Burada yıldız ile bize anlamlı olanları vermiş. Fiziksel şiddet, ekonomik şiddet anlamlı çıkmış.

Buraya kadar toparladığımız verilerle tabloyu çok farklı şekillerde yazabiliriz. Önce kendiniz yazmaya çalışın sonra benim aşağıda yazdıklarımla kontrol edin lütfen.

• Tablo 3'e göre kadınların eşlerinden fiziksel ve ekonomik şiddet görme oranları eğitim gruplarına göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlendi.

• Kadınların fiziksel ve ekonomik şiddet görme oranları, eğitim durumlarına göre anlamlı farklılık göstermektedir (Tablo 3).

  
  

  Çalışmanız bir tez ise daha detaylı ve uzun da yazabilirsiniz.

• Tablo 3'e göre fiziksel şiddete uğrayan kadınların %9.4'ü (n=15) okur yazar olmayan, %55.3'ü (n=88) ilkokul mezunu, %10.1 (n=16) ortaokul mezunu, %14.5 (n=23) lise mezunu ve %10.7'si (n=17) üniversite mezunu olduğu belirlendi. Eğitim gruplarına göre kadınların fiziksel şiddete uğrama oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05).

• Bu paragrafın benzerini her bir şiddet türü için ayrı ayrı yazabilirsiniz.

  
  
  
  

Bir başka tabloyla devam edelim.

Bu tablo bir korelasyon tablosu. Korelasyon için karşılaştırılacak iki değişkenin de sayısal değeri olması gerekiyor. Yani karşılaştırılacak taraflardan birinde kategorik değişken olmamalı. İki tarafta da sayısal değerler olmalı. Bir tarafta ölçek puanı var ise diğer tarafta aylık gelir, çocuk sayısı, yaş vb sayısal değerler olmalı. Yani cinsiyet, medeni durum vb. kategorik değişkenlerde korelasyon bakılmaz.

Tablo başlığında ilişki yazılmasa bile küçük "r" harfini görüyorsanız burada korelasyon yapılmış demektir. Korelasyon var ise burada fark, farklılık kelimesi kullanamazsınız. Burada ilişki demeniz gerekiyor. O zaman yapacağımız şey öncelikle neler arasında ilişki var bunu öğrenmek.

Korelasyon tablolarında test değerlerinin yanına konulan yıldızlar bize anlamlılığı verir. Burada dikkat edeceğimiz şey test değerinin başında "- " işareti var ise bu negatif yönde bir ilişkiyi gösterir. Örneğin stres ile akademik başarı arasında negatif bir ilişkinin olması demek stres artıkça akademik başarı düşüyor demektir.

Şimdi yukarıdaki tabloyu yazmaya çalışın. Sonrada benim yazdıklarımla karşılaştırın.

Çok sayıda anlamlı değişken var. Hadı size her bir satırı ayrı ayrı ililşkilendirebileceğimiz uzun versiyon bulgu yazayım.

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğitim ölçeği toplam ve alt boyutları ile Kültürlerarası etkililik davranışsal esneklik alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlenmedi (p>0.05).

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğilimi toplam ve alt boyutları ile kültürlerarası etkililik ölçeği iletişimde rahatlık alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlendi. (p<0.05) .

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğilimi toplam ve alt boyutları ile kültürlerarası etkililik ölçeği iletişimde saygı alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlendi. (p<0.05).

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğitim ölçeği toplam ve alt boyutları ile Kültürlerarası etkililik mesaj becerileri alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlenmedi (p>0.05).

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğilimi toplam ve alt boyutları ile kültürlerarası etkililik ölçeği iletişimde yönetim alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlendi. (p<0.05).

• Tablo 4'e göre Eleştirel düşünme eğilimi toplam ve alt boyutları ile kültürlerarası etkililik ölçeği kimliğin korunması alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki belirlendi. (p<0.05).

Hadi sadece tablodaki aşağıdaki kısmı yazalım.

Tablo 4'de öğrencilerin eleştirel düşünme üstbiliş puan ortalamaları ile kültürlerarası etkililik iletişimde rahatlık, iletişimde saygı, iletişimde yönetim, kimliğin korunması alt boyut ve toplam puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki vardır olduğu belirlendi ( p<0.05). Bununla birlikte öğrencilerin eleştirel düşünme üstbiliş puan ortalamaları ile kültürlerarası etkililik davranışsal eksiklik ve mesaj becerileri arasında bir ilişki saptanmadı (p>0.05).

Bunu eleştirel düşünmenin her bir boyutu için tekrarlayabilirsiniz. Tabloları yazarken bu şekilde kısım kısım da yazabilirsiniz. Bu karıştırmamanızı sağlar.

Önemli nokta şu tablonun özünü anlayarak bir cümle kurmak.